Zmniejszanie napięcia karty graficznej lub procesora to jeden z najłatwiejszych i bezbolesnych sposobów na uzyskanie niższej temperatury, mniejszego hałasu i mniejszego zużycia energii. Te dobrodziejstwa często mają minimalny lub zerowy wpływ na wydajność. W niektórych przypadkach, na przykład podczas montażu masywnej karty graficznej w małej obudowie ITX, obniżenie napięcia GPU jest niezbędne, jeśli chcesz mieć bezpieczną temperaturę pracy. Dzisiaj wyjaśnimy, czym jest undervolting, jak to się robi, jakie są jego zalety i jak obniżyć napięcie GPU i/lub CPU. Odpowiemy też na pytanie, które prawdopodobnie przychodzi ci do głowy za każdym razem, gdy słyszysz o undervolting – czy undervolting twojego GPU i CPU jest bezpieczne?
Co to jest undervolting?
Każdy komponent twojego systemu pracuje pod pewnymi napięciami, które regulują ilość energii zużywanej przez każdy komponent i jak bardzo się nagrzewa pod obciążeniem. Im wyższe napięcie, tym wyższa ilość energii potrzebna do utrzymania szczytowej wydajności komponentu. Ale wyższe napięcie wiąże się również z wyższą temperaturą pracy i zwiększonym hałasem.
Jeśli chodzi o komponenty PC, dwa najważniejsze to CPU i GPU. Obydwa wykonują zdecydowanie najwięcej pracy, zużywają najwięcej energii i nagrzewają się bardziej niż jakikolwiek inny komponent. Ich napięcia robocze są często maksymalizowane w celu osiągnięcia najwyższych zegarów, ale wiąże się to również z ceną zwiększonej termiki i większym hałasem pochodzącym z wentylatorów.
Teraz w niektórych przypadkach wyższe napięcie robocze może przynieść zauważalną poprawę, ale często tak się nie dzieje, zwłaszcza w przypadku GPU. Na przykład, Technologia doładowania GPU znalezione na kartach Ampere pozwalają kartom przyspieszyć do wyższych zegarów, jeśli mają wystarczającą rezerwę termiczną. Ale ponieważ potrzebują dużo soku do działania, karty stają się gorętsze, a tym samym ich zegary doładowania ulegają obniżeniu.
Pod napięciem obniżasz napięcie robocze, co skutkuje niższą temperaturą. Niższa termika oznacza wyższe zegary doładowania. Tak więc, gdy obniżysz napięcie RTX 3080, istnieje duża szansa, że karta będzie działać z tym samym lub nieco wyższym taktowaniem doładowania niż przy domyślnym napięciu, a jednocześnie będzie chłodniejsza, cichsza i potrzebuje mniej energii.
Oczywiście nie można uzyskać takich samych wyników, jak przy przetaktowywaniu karty, ale podkręcanie nowoczesnych procesorów graficznych może zapewnić lekkie przetaktowanie (może o kilka procent lepszą wydajność w grach) oraz niższą temperaturę i hałas. A bezpłatna wydajność jest zawsze świetna, nawet jeśli to tylko klatka lub trzy.
Undervolting CPU nie jest tak popularny jak undervolting GPU. Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, że większość użytkowników chce przetaktować swój procesor, a nie spowolnić go. Ponadto, niedoszacowanie procesora komputera stacjonarnego obejmuje modyfikowanie ustawień BIOS-u, co jest bardziej skomplikowane niż niedoszacowanie GPU. Dalej, z powodu nadużycia zwany Plundevolt, nie można już pod napięciem procesorów Intela.
Jeśli chodzi o procesory Ryzen, undervolting nie działał dobrze, dopóki nie pojawiły się procesory z serii Ryzen 5000. Wcześniej słabsze procesory Ryzen oznaczały zauważalnie niższą wydajność, chyba że jesteś gotowy na czasochłonną i złożoną procedurę, która ograniczała niektóre zegary do określonych napięć, co z kolei ograniczało taktowanie doładowania procesora.
Podsumowując. Undervolting to procedura polegająca na obniżeniu napięcia roboczego procesora graficznego lub procesora w celu uzyskania niższej temperatury i hałasu. Jeśli chodzi o karty graficzne, undervolting może kosztować ramkę lub dwie. Ale w wielu przypadkach nie ma spadku wydajności. Przy pewnych napięciach można nawet uzyskać lekkie przetaktowanie, co jest świetne. Po stronie procesora Intel wyłączył undervolting z powodu exploita o nazwie Plundervolt, a jeśli chodzi o Ryzen, tylko procesory z serii 5000 mogą skorzystać z undervoltingu.
Czy podnapięcie jest bezpieczne?
Z natury rzeczy podnapięcie nie jest w 100% bezpieczne, ponieważ zawsze istnieje niewielka szansa, że coś pójdzie nie tak. Na przykład, zanim Intel wyłączył procesor, obniżając napięcie procesora możesz się spotkać sytuacja bez rozruchu.
Ale jeśli chodzi o obniżanie napięcia GPU przez MSI Afterburner i obniżanie napięcia przez procesory Ryzen 5000 przez PBO2, istnieje wiele funkcji bezpieczeństwa, które zapobiegają blokowaniu GPU lub procesora. Innymi słowy, nawet jeśli podejdziesz za wysoko lub za nisko, środki bezpieczeństwa zaczną działać na długo przed trwałym uszkodzeniem elementu.
Jakie są zalety zbyt niskiego napięcia GPU lub procesora?
Teraz, zanim pokażemy Ci, jak obniżyć napięcie swojej karty graficznej i procesora Ryzen 5000, podsumujmy zalety zbyt niskiego napięcia.
Korzyści z obniżenia napięcia GPU
- Niższe temperatury pracy
- Dolna termika
- Niższy hałas wentylatora
- W niektórych przypadkach niewielki wzrost wydajności
Korzyści z obniżenia napięcia procesora
- Nieco niższa termika
- Wzrost wydajności w aplikacjach wielowątkowych
Jak bezpiecznie obniżyć napięcie GPU
Najłatwiejszym sposobem bezpiecznego obniżenia napięcia GPU jest użycie programu MSI Afterburner w połączeniu z aplikacją monitorującą (w przypadku obniżenia napięcia GPU zalecamy użycie GPU-Z), test graficzny i gra wideo intensywnie wykorzystująca procesor graficzny.
Przede wszystkim uruchom pobrany test porównawczy z ustawieniami domyślnymi i zapisz wynik, aby później mieć punkt porównania. Następnie zainstaluj Dopalacz MSI a następnie przejdź do trybu online. Poszukaj wyników poniżej napięcia, które inni ludzie uzyskali dzięki Twojemu procesorowi graficznemu lub konkretnemu modelowi karty. Jest to ważne, ponieważ może zaoszczędzić dużo czasu i cierpliwości podczas samodzielnego wykonywania wszystkich testów.
Po znalezieniu pożądanej kombinacji zegara doładowania i napięcia otwórz dopalacz MSI. Poszukaj ikony podobnej do Wi-Fi po lewej stronie suwaka Zegar rdzenia i otwórz ją. Znajdziesz tam krzywą napięcia dla swojej karty. Po otwarciu krzywej napięcia naciśnij przycisk resetowania (przycisk cofania w dopalaczu MSI), aby zresetować ustawienia napięcia. Następnie ustaw maksymalny zegar i napięcie doładowania i kliknij przycisk Zastosuj.
Nasze ustawienia dla RTX 3070 to [email protected], które obniżają temperaturę o około pięć stopni Celsjusza i sprawiają, że karta jest znacznie cichsza, oferując jednocześnie około pięć procent lepszą wydajność w porównaniu z ustawieniami domyślnymi.
Teraz czas na testy. Możesz uruchomić coś takiego Nałożenie lub Szpieg czasu znaku 3D przy maksymalnych ustawieniach przez około 20 minut-pół godziny i jeśli test się nie zawiesi, czas na następny krok. Uruchom test ponownie, tym razem w trybie testu porównawczego, i porównaj wyniki zaniżone z wynikami domyślnymi. Jeśli jesteś zadowolony, przejdź do następnego kroku. Jeśli nie, dostosuj zegary i napięcie, aż będziesz zadowolony z termiki i wydajności.
Po znalezieniu idealnego miejsca na zegar, nadszedł czas na testy w świecie rzeczywistym. Uruchomcie intensywną graficznie grę (użyliśmy Cyberpunka 2077 z maksymalnymi ustawieniami) i grajcie przez około pół godziny-jedna godzina. Jeśli wszystko pójdzie dobrze, a gra się nie zawiesza, wszystko w porządku. Możesz uruchomić pętlę testową przez noc, aby dalej testować stabilność, ale ogólnie, jeśli wymagająca gra działa bez problemów przez około godzinę, powinieneś być w porządku.
Jak bezpiecznie obniżyć napięcie procesora
Ponieważ Intel wyłączył undervolting na większości swoich procesorów i ponieważ procesory Ryzen miały słabe wyniki undervolt do generacji Zen 3, pokazujemy tylko, jak obniżyć napięcie procesorów Ryzen 5000. Jeśli nadal chcesz obniżyć napięcie procesorów Ryzen 3000, oto przydatny przewodnik.
Pamiętaj, że podnapięcie PBO2 i optymalizator krzywej są dostępne tylko na płytach głównych, które otrzymały AGESA 1.1.0.0 Patch D lub nowszą aktualizację BIOS.
Architektura Zen 3 otrzymała niedawno nową funkcję obniżania napięcia PBO2, dzięki czemu można uzyskać niższą termikę, a nawet niewielki wzrost wydajności. Sposób działania procesorów Ryzen polega na tym, że zwiększają taktowanie doładowania, o ile mają zapas temperatury i napięcia i nie osiągają limitu mocy.
Poprzez obniżenie napięcia procesora będzie działać przy niższych napięciach. Ale ponieważ teraz działa chłodniej, większość próbek procesora będzie w stanie naciskać na nieco wyższe częstotliwości doładowania. Są w stanie to zrobić, ponieważ procesor działa teraz przy niższym napięciu, ale jest chłodniejszy i ma więcej miejsca do oddychania, dopóki nie osiągnie limitu mocy. To powiedziawszy, zyski cieplne nie są godne podziwu, więc jeśli napotkasz wysokie temperatury nawet po zbyt niskim napięciu, pomyśl o lepszym ochłodzeniu.
Przejdźmy teraz do undervoltingu. Wykonaliśmy undervolt na Ryzen 5 5600X w połączeniu z płytą główną MSI B550 Tomahawk. Dobra, po pierwsze, twoja płyta potrzebuje odpowiedniej wersji BIOS-u. Możesz sprawdzić online, czy Twoja płyta główna otrzymała wymaganą aktualizację BIOS-u. Jeśli masz odpowiedni BIOS, pierwszą rzeczą, którą powinieneś zrobić, jest ponowne uruchomienie komputera i wejście do ustawień BIOS.
Po wejściu do BIOS-u będziesz musiał znaleźć menu „Precision Boost Overdrive”. Zwykle jest w ustawieniach overclockingu (różni się w zależności od płyty głównej), pod AMD Overclocking. Na tablicach MSI kliknij menu OC po lewej stronie. Następnie kliknij „Zaawansowana konfiguracja procesora”, a następnie wybierz „Podkręcanie AMD”. Po wejściu do menu AMD Overclocking poszukaj opcji Precision Boost Overdrive.
Po znalezieniu „Precision Boost Overdrive” kliknij go i wybierz „Zaawansowane”. Następnie ustaw „Limity PBO” na wyłączone, ponieważ nie chcesz przetaktowywać procesora, ale sprawić, by działał z domyślnym profilem mocy, ale z niższym napięciem. Jeśli pozostawisz tę opcję włączoną, procesor będzie mógł przekroczyć domyślny limit mocy, co zapewni większą wydajność, ale także będzie cieplejsze, co neguje przyczynę zbyt niskiego napięcia.
Po wyłączeniu limitów PBO kliknij „Optymalizator krzywej”. Tam ustaw go na wszystkie rdzenie na początek, a następnie ustaw „All Core Curve Optimizer Sign” na ujemny, ponieważ obniżamy napięcie procesora. Teraz kliknij „All Core Curve Optimizer Magnitude” i ustaw ją na maksymalną wartość swojej planszy (zwykle -30). To powinien być twój punkt wyjścia.
Dobra, jak już to zrobisz, zapisz ustawienia BIOS-u i czas na testy. Pierwszym krokiem jest pomyślne uruchomienie systemu Windows. Jeśli system Windows ulegnie awarii na ekranie powitalnym lub wkrótce potem, obniż zoptymalizowaną wartość krzywej i spróbuj ponownie. Ponieważ każdy krok przedstawia wartość około 3-5mV, powinieneś obniżyć tę wartość o około 2-3 kroki podczas każdego cyklu testowego. Jeśli Twój system uruchamia się bez problemów, uruchom test wydajności procesora, taki jak Cinebench, aby sprawdzić, czy Twój procesor poradzi sobie z niskim napięciem pod obciążeniem.
Jeśli to zadziała, to czas na Prime95 (godzina powinna wystarczyć) i testy w realnym świecie w grach. Shadow of the Tomb Raider intensywnie wykorzystuje procesor, podobnie jak Cyberpunk 2077. Inne tytuły, które świetnie nadają się do testowania procesorów, to Total War lub najnowsze gry Assassin’s Creed, takie jak AC: Valhalla czy AC: Odyssey.
Jeśli uda Ci się pomyślnie uruchomić Cinebench, ale Prime95 pokazuje błąd (tak jak w naszym przypadku, który możesz zobaczyć poniżej), możesz zidentyfikować rdzeń, który się nie powiódł (w naszym przypadku był to 3. rdzeń lub rdzeń 2 jako zaznaczone w systemie BIOS), a następnie przełącz na optymalizator krzywej rdzeniowej. Tam zostaw te same kroki dla rdzeni, które działają poprawnie, i obniż o kilka kroków dla rdzenia, który daje błędy w Prime95. Jak widać poniżej, ustaliliśmy 25 dla pięciu z naszych sześciu rdzeni, a wartość 20 dla trzeciego rdzenia, który przysporzył nam problemów.
Jeśli wszystko działa dobrze, powinieneś wziąć o kilka procent lepsze wyniki w aplikacjach wielowątkowych przy nieco niższej termice. W grach i innych lekko wątkowych aplikacjach wydajność powinna być taka sama (można uzyskać lepsze wyniki o 0,1 procenta) z zauważalnie niższą termiką.
Z naszego doświadczenia wynika, że nasze wyniki w Cinebench R20 wzrosły o kilka procent (około pięć procent w przypadku wielordzeniowości, około jeden procent w teście jednordzeniowym). Ale temperatura naszego procesora spadła w grach o około pięć stopni. Innymi słowy, warto robić procesory Ryzen 5000 pod napięciem. Otrzymujesz trochę wolnej wydajności, a twój procesor staje się zauważalnie chłodniejszy. Jest to korzystne dla obu stron.